Başkalabızga 300 dän artık çakrım eraklıktagı Samaradan 23 bala islam nigezläre turındagı belemnären sınarga dip kilde. Şularnıñ cidese “Söembikä señelläre häm eneläre” konkursında törle büläklärgä laek buldı. Samara ölkäse Kamışlı rayonı möxtäsibe Gabdulla xäzrät MÖXÄMMÄTKÄRIMOV üze cıep alıp kilgän balalar öçen bik kuansa da, bäyge xikmäte urın aluda gına tügel dip sanıy. Bez anıñ belän konkurs tämamlangaç söyläşep aldık.
- Erak aranı yakın itep kilgänsez. Yulıgız uñdımı?
- Bik tä uñdı, Allaga şöker. 23 bala alıp kildek. Iñ keçebezgä dürt yaş. Iñ ölkänebezgä - 17. Altı malay, kalgannarı kızlar. Allaga şöker, üzebezneñ rayonda zur avtobuslar bulmau säbäple Bolgarstan şähärennän avtobus yallap, märxämätle bändälär yardämendä ber kön aldan kilep cittek. Iñ berençe itep balalarıbıznı ekskursiya kıldırdık. Kol Şärif mäçetendä buldık. Menä bügen inde bik dulkınlanıp konkursta katnaştık. 23 baladan cidesenä büläk buldı. Bu bezneñ öçen bik zur şatlık. Uzgan el ber balabız urın alıp kaytkan ide. Eş urın aluda gına tügel, iñ möhime - menä balalar nikadär möselman yaştäşlären kürdelär, alar üzara tanışıp-aralaşıp kaytalar. Alarnı ber cirgä cıyu, dinebez turında kübräk belergä etärgeç yasau bik zur eş. Üzebezneñ märkäzebezne, mäçetlärne, möselmannarnıñ niçek yaşägännären kürdelär. Kazan xalkı törle millättän bulsa da üzara tatu ikänlekne toydılar.
- Bäygedä zur uñışlarga ireşü ukudan, tırışudan kilä. Samarada balalarga islam nigezlären niçek öyrätälär?
- Rayonıbızda 13 mäxällä. Şunıñ altısında yakşämbe mäktäpläre bar. Kayberläre aerım binalarga urnaşkan, kayberläre mäçetlärdä eşli. Atnaga ike kön- şimbä, yakşämbedä äti-äniläreneñ rizalıkları, üz ixtıyarları belän ukıylar. Bez inde başlangıç belem biräbez. Iñ berençe üzebezneñ garäp xäreflären, ata-babalarıbız mirasın, islam nigezlären, xäläl häm xaramnı aerırga, äxlakka öyrätäbez. Çönki bala “Ässälamügaläyküm!” - dip küreşergä, äti-änisenä xörmät kürsätergä, duslarına yaxşı mögällämädä bulırga tieş. Balalarıbıznı kiläçäktä faydalı bulsın dip tärbiyalärgä tırışabız.
- Kazanga alıp barırga alarnı saylap aldıgızmı?
- Saylıy başladık ta “Min barammı? Min barammı?” – dip sorau yaudırırga kereştelär. Arada berse kötep tora. “Sineñ dä barasıñ kiläme?”- digän idem dä başın aska iep, oyalıp kına: “Äye”,- dide. “Sine dä alıp baram”,- dip äytkäç, küzenä yaşlär tuldı. Ägär dä bez berärsen töşerep kaldırsak, ul balanıñ küñele räncep kalır dip kurıktık. Şuña kürä kısıgrak bulsa da teläkläre bulgan balalarnıñ barsın da alıp kilergä tırıştık.
- Konkursnı oeştıruçılarga nindi teläkläregez bar?
- Alga taba da mäxämätle bändälär tabılıp, menä şuşılay Rossiya külämendä uzdırırga nasıyp bulsın. Älmira abıstaebızga Allah tagın da şuşılay ilebezgä, millätebezgä xezmät itärgä ozın gomerlär, sälamätlek birsä ide. 10 gıynvar könne konkurs turında soraşu niyate belän Älmira apaga şaltıratkan idem. Ul dekabr aenda bilen sındırgan ikän, çirlägän vakıtı ide. Şuña da karamastan ütkäräm bu konkursnı dide. Üzendä şundıy köç tabıp, Allahı Tägaläneñ yardäme belän konkursnı uzdırdı. Bik zur räxmätlär añar.
Büläkkä laek buluçılar arasında dürt yaşlek Zamir da bar. Ul malaylar arasında «Ziräk bala» nominasiyasendä ciñde. Dürt yaşlek ziräk malay da, üz ulı häm başkalar öçen çın küñeldän şatlangan Gabdulla xäzrät tä häm, gomumän, Samaradan kilgän barlık balalar tugan yaklarına barı tik matur täesirlär belän yul tottılar... Sabıylar, yaşüsmerlär küñelen dinebezgä yakınaytuçı “Söembikä señelläre häm eneläre” bäygeseneñ çirattagısında katnaşırga dip tagın kilerlär äle, Alla boersa.
- Erak aranı yakın itep kilgänsez. Yulıgız uñdımı?
- Bik tä uñdı, Allaga şöker. 23 bala alıp kildek. Iñ keçebezgä dürt yaş. Iñ ölkänebezgä - 17. Altı malay, kalgannarı kızlar. Allaga şöker, üzebezneñ rayonda zur avtobuslar bulmau säbäple Bolgarstan şähärennän avtobus yallap, märxämätle bändälär yardämendä ber kön aldan kilep cittek. Iñ berençe itep balalarıbıznı ekskursiya kıldırdık. Kol Şärif mäçetendä buldık. Menä bügen inde bik dulkınlanıp konkursta katnaştık. 23 baladan cidesenä büläk buldı. Bu bezneñ öçen bik zur şatlık. Uzgan el ber balabız urın alıp kaytkan ide. Eş urın aluda gına tügel, iñ möhime - menä balalar nikadär möselman yaştäşlären kürdelär, alar üzara tanışıp-aralaşıp kaytalar. Alarnı ber cirgä cıyu, dinebez turında kübräk belergä etärgeç yasau bik zur eş. Üzebezneñ märkäzebezne, mäçetlärne, möselmannarnıñ niçek yaşägännären kürdelär. Kazan xalkı törle millättän bulsa da üzara tatu ikänlekne toydılar.
- Bäygedä zur uñışlarga ireşü ukudan, tırışudan kilä. Samarada balalarga islam nigezlären niçek öyrätälär?
- Rayonıbızda 13 mäxällä. Şunıñ altısında yakşämbe mäktäpläre bar. Kayberläre aerım binalarga urnaşkan, kayberläre mäçetlärdä eşli. Atnaga ike kön- şimbä, yakşämbedä äti-äniläreneñ rizalıkları, üz ixtıyarları belän ukıylar. Bez inde başlangıç belem biräbez. Iñ berençe üzebezneñ garäp xäreflären, ata-babalarıbız mirasın, islam nigezlären, xäläl häm xaramnı aerırga, äxlakka öyrätäbez. Çönki bala “Ässälamügaläyküm!” - dip küreşergä, äti-änisenä xörmät kürsätergä, duslarına yaxşı mögällämädä bulırga tieş. Balalarıbıznı kiläçäktä faydalı bulsın dip tärbiyalärgä tırışabız.
- Kazanga alıp barırga alarnı saylap aldıgızmı?
- Saylıy başladık ta “Min barammı? Min barammı?” – dip sorau yaudırırga kereştelär. Arada berse kötep tora. “Sineñ dä barasıñ kiläme?”- digän idem dä başın aska iep, oyalıp kına: “Äye”,- dide. “Sine dä alıp baram”,- dip äytkäç, küzenä yaşlär tuldı. Ägär dä bez berärsen töşerep kaldırsak, ul balanıñ küñele räncep kalır dip kurıktık. Şuña kürä kısıgrak bulsa da teläkläre bulgan balalarnıñ barsın da alıp kilergä tırıştık.
- Konkursnı oeştıruçılarga nindi teläkläregez bar?
- Alga taba da mäxämätle bändälär tabılıp, menä şuşılay Rossiya külämendä uzdırırga nasıyp bulsın. Älmira abıstaebızga Allah tagın da şuşılay ilebezgä, millätebezgä xezmät itärgä ozın gomerlär, sälamätlek birsä ide. 10 gıynvar könne konkurs turında soraşu niyate belän Älmira apaga şaltıratkan idem. Ul dekabr aenda bilen sındırgan ikän, çirlägän vakıtı ide. Şuña da karamastan ütkäräm bu konkursnı dide. Üzendä şundıy köç tabıp, Allahı Tägaläneñ yardäme belän konkursnı uzdırdı. Bik zur räxmätlär añar.
Büläkkä laek buluçılar arasında dürt yaşlek Zamir da bar. Ul malaylar arasında «Ziräk bala» nominasiyasendä ciñde. Dürt yaşlek ziräk malay da, üz ulı häm başkalar öçen çın küñeldän şatlangan Gabdulla xäzrät tä häm, gomumän, Samaradan kilgän barlık balalar tugan yaklarına barı tik matur täesirlär belän yul tottılar... Sabıylar, yaşüsmerlär küñelen dinebezgä yakınaytuçı “Söembikä señelläre häm eneläre” bäygeseneñ çirattagısında katnaşırga dip tagın kilerlär äle, Alla boersa.
