Törkiyadä Gabdulla Tukay parkı açılaçak

Istanbul meriyase tarafınnan şähärdä ataklı tatar klassigı, şagıyr Gabdulla Tukay isemendäge park buldırılaçak. Ul şähärneñ Eyup digän tarixi rayonında - Altın Mögez kultıgı yar buenda urnaşaçak. Törkiyadä Gabdulla Tukay parkı açılaçak

Mäkkä tarafına yunälgän

18 iyundä Tatarstannıñ Spass rayonı Bolgar şähärendäbolgarlarnıñ Islamnı kabul itüenä 1122 el tulu uñaennan “Izge Bolgar cıenı” uzdırıla. Älege çara öçen maxsus şatırlardan torgan lager äzerlänä.

Iyun başında biregä kilüçe din ähellärenä barlık mömkinleklär buldırılgan 500 palatka kuelır dip kötelä. Mäkkä tarafına yunälgän

Östälebezgä ikmäk 120 hönär iyase aşa kilä

Äle dä xäteremdä, äbiem keçkenädän ük «ipineñ valçıgın da koyarga yaramıy», «ikmäk östenä äyber kuyma», «ipineñ urını türdä», dip üsterde. Äye, äbi-babaylarıbıznıñ balaçagı, yaşlege açlık ellarına turı kilgän. Ber kisäk ipigä dä tilmerep üskän alar. Şuña kürä, anıñ kaderen belälär. Ä xäzer dönya başka.

Kibet kiştälärendä nindi genä tördä ipilär yuk, küñeleñ kaysın teli, şunısın saylap al. Ipineñ kadere kitte. Berençe urında torırga tieş bulsa da, ul küptän inde başka azık-tölek arasında kümelep kaldı kebek. Çönki xalıknıñ kübese ipidän başka da yaşäp bula, dip uylıy. Alay gına da tügel, ak ipi tazarta, anı küp aşau ällä nindi çirlär kiterep çıgara, dip tä söylilär. Ä bit tatar xalkınıñ iñ eş kullangan azıgı — ipi bulgan. Östälebezgä ikmäk 120 hönär iyase aşa kilä

Kazanda därvişlär ser öläşä...

28 mayda Kamal säxnäsendä därvişlär çıgış yasadı. Erak aralarnı yakın itep “Näürüz” festivalenä kilgän Törkiyaneñ “Äylänüçe därvişlär” isemle sema ansamble tatarstanlılarga berençe tapkır därvişlärneñ biyu aşa Allahka yakınaerga omtıluların kürsätte. Kamal teatrına kilüçelär konsert tämamlangaç ta därvişlär tudırgan serne açarga telägändäy tiz genä taralaşırga aşıkmadı...

Sema biyuve ütä dä säer häm Islam kuşkan gamäl kebek toelmıy. Çönki dindä gıybadät muzıka astında kılınmıy. Şulay da ul därvişlär öçen gıybadät kılunıñ ber töre bulıp tora. Anıñ nigezendä üzeñne ruxi yaktan açu, Allahka yakınayu ideyase yata. Häm monı alar muzıka yardämendä bilgele ber xäräkätlär yasap, transka kerep tormışka aşıralar. Kazanda därvişlär ser öläşä...

Sabantuynıñ meñellık tarixı bar

Tizdän tatar dönyasın bäyräm ruxı biläp alır, äbi-babaylar, apa-abıylar, bala-çagalar iñ matur kiemnären kiep, tabigat koçagına Sabantuy bäyrämenä aşıgır. Çınnan da, Sabantuy — tatar xalkınıñ iñ yaratıp, tüzemsezlänep kötep ala torgan bäyräme. Millätebezneñ cır-biyulären, goref-gadät häm yolaların, ber süz belän äytkändä tatar xalkınıñ çın asılın barı tik şuşı bäyräm genä tulısınça açıp biräder. Sabantuynıñ meñellık tarixı bar

Rossiya biznesı avır vakıtın kiçerä. 2009 eldan alar tüli torgan iminiyat kertemnäre üste. Belgeçlär äytüençä, bu eşmäkärlärneñ bazardan kitüenä genä tügel, xezmät xaklarınıñ kabattan «konvertta» birelä başlavına da kiteräçäk.

Ike el elek Pensiya fondı akçaları kimep, defisitnı kaplau öçen, eşmäkärlärdän alına torgan iminiyat kertemnäre arttırıldı. Xäzerge vakıtta ul xezmät xakınıñ 34 prosentın täşkil itä.

Yaña premiya – yazuçı balalarga

Bu xakta Tatarstan yazuçılarınıñ 22 mayda “Kazan” milli mädäni üzägendä 2010 elnıñ maennan alıp, xäzerge vakıtka kadärge eşçänleklärenä yomgak yasaganda äytelde. Icat ähelläreneñ başkarılgan eşlär turındagı söyläşüläre “Balalar ädäbiyatınıñ torışı häm üseş perspektivaları” dip atalgan temanı kolaçlagan çıgışlar belän ürelep bardı. Çaranıñ iñ tantanalı mizgele - yazuçılarga büläklär tapşırgan vakıt buldı. Ozaklamıy yazuçı apaları, abıyları belän berrättän täüge şigırläre, xikäyaläre öçen Ş.Galiev premiyasen algan balalarnı da kürerbez äle. Yaña premiya – yazuçı balalarga

Narkotiklarga karşı berençe fetva

Tatarstan möftie Rossiyadä berençe tapkır narkotik matdälärne kullanunı, citeşterüne, taratunı, kerem kertüne tıygan fetva çıgardı. Alga taba Tatarstan imamnarı kvartalga ber tapkır comga vägazlärendä narkotiklarnı kullanu häm taratunıñ gönahları turında säyläyaçäklär. Gomumän, din ähelläre zamana çirenä karşı toru, narkotiklarga bäylelekkä töşkännärgä yardäm itü maksatınnan şaktıy eşlär başkarırga cıenalar. Bu xakta TR Diniya näzaräte häm RF Tatarstan buença narkotiklar äyläneşenä küzätçelek federal idaräsearasında tözelgän kileşüdä açık kürsätelgän. 

Narkotiklarga karşı berençe fetva

Ravil Väliev: «Nuriev mine baletka gaşıyk itte»

Kazanda Rudolf Nuriev isemendäge XXIV Xalıkara klassik balet festivale bara. Bıelgı festival eldagıça M.Cälil isemendäge opera häm balet teatrına iñ danlıklı balet biyuçelären cıydı. Iseme böten cir şarına mäglüm bulgan tanılgan Rudolf Nuriev turında bik küp kitaplar yazıldı häm yazılaçak ta äle. Ä menä yazuçı Ravil Välievneñ «Şöhrät» dip isemlängän roman-dilogiyase - biyuçe xakında tatar telendä yazılgan berençe kitap. Kürenekle yazuçıbız bu äsärendä tatar millätennän bulgan biyuçe egetneñ tormış yulın, icatın tasvirlıy.

 Ravil Väliev: «Nuriev mine baletka gaşıyk itte»

900 ellık kulyazma

Pakistanda yakınça 900 el elek yazılgan Izge Korän kulyazması tabılgan. Djelum şähärendä kazu – tikşerü eşläre alıp bargan arxeologlar küp sandagı tarixi yadkärlärgä tap bulgannar. Ä kulyazma cir astınnan kilep çıkmagan, alar kulına oçraklı räveştä elägä. Anı taular arasında yaşi torgan ber kart alıp kilep büläk itkän. 900 ellık kulyazma

Çiläbedä milli maturlık iyasen saylılar

Çiläbe ölkäsendä «Tatar kızı-2011» bäygese bara. Çara milli maturlık, tatar xalkınıñ goref-gadätläre, sängate üzençäleklären kürsätü, xalkıbıznıñ bay tarixın häm yugarı mädäniyatın saklau maksatınnan oeştırıla. Bäygedä 20-30 yaştäge tatar kızları katnaşa. Kızlarnıñ çibär buluı, tatar telen häm tatar xalkınıñ tradisiyalären belüe şart. 

Çiläbedä milli maturlık iyasen saylılar

Färit Möxämmätşin Islamnı kabul itkän kön belän kotladı

21 mayda Tatarstanda berençe tapkır yaña istälekle data – Idel bue Bolgar däülätendä Islam dine räsmi kabul itelgän kön bilgeläp ütelä. Älege bäyräm belän tatarstanlılarnı respublika Däülät Sovetı başlıgı Färit Möxämmätşin kotladı.

Färit Möxämmätşin Islamnı kabul itkän kön belän kotladı

Kazanda Rafael Mostafinnı iskä alalar

24 mayda M.Cälil muzey-kvartirasında eztabar yazuçı, G.Tukay büläge laureatı Rafael Mostafinnı iskä alu çarası bulaçak. “Tormışnıñ bar şatlıgı – icatta” - Romen Rollannıñ älege süzläre näk menä Rafael aga xakında äytelgän sıman. Ädäbiyat belgeçe, tänkıytçe, publisist, galim R.Mostafinnıñ yazmaları 1953 eldan basıla başlıy. Anıñ barlıgı utızdan artık kitabı dönya kürgän. Alar tatar, rus, kazax, ukrain, äzerbäycan h.b tellärdä millionlagan tirajlar belän üz ukuçıların ezläp taptı. Kazanda Rafael Mostafinnı iskä alalar

Millättäşebez - «Umnisa JJ - 2011» bäygesendä

«Jivoy Jurnal» («JJ») çeltäre - onlayn-köndäleklär alıp baru öçen blok-platforma. Monda, şulay uk, törle yazmalar kaldıru, kommentariylar yazu, törle diskussiyalärdä katnaşu, bergäläp törle mäsälälär buença fiker alışu mömkinlege dä bar. Bügen ul könnän-kön populyarlaşa baruçı sosial çeltär bularak eşli. Millättäşebez - «Umnisa JJ - 2011» bäygesendä

Kazanda turizm çäçäk ata

Kazannıñ turizm tarmagı aktiv räveştä üsüen dävam itä. Şuşı könnärdä Kazanga Mäskäü häm Sankt-Peterburg şähärläreneñ turistik operatorları kilde. Başkalaga Rossiyaneñ «Alean», «Multitur», «Astravel», «Lanta-tur», «Delfin», «Orfey», «Vand Interneşnl» kebek aldıngı kompaniyalär väkilläre cıeldı. Alar Tatarstan Respublikasınıñ häm başkalabız Kazannıñ turizm tarmagı belän tanıştı. Kazanda turizm çäçäk ata

Üzäktä - keşe

Kazannıñ “Mir” kinoteatrında Kazan Däülät universitetınıñ elekkege dekanı, kürenekle publisist, pedagog, tarix fännäre kandidatı Florid Ägzamov turında fokumental filmnıñ premerası buldı. "V sentre –çelovek" digän dokumental filmnıñ avtorları – jurnalistika fakultetı aspirantları, ukıtuçılar – Anton Anoxin häm Dmitriy Tarxanov.

Yaş kilennär köç sınaşa

Sverdlovsk ölkäseneñ Ekaterinburg şähärendä «Güzäl kilen»konkursı ütkäreläçäk. Bu bäyge 18 maydan alıp 4 iyungä kadär dävam itäçäk. Konkursta 18 yaştän alıp 27 yaşkä kadär bulgan yaş käläşlär katnaşa ala.

Alar millätebezneñ goref-gadätlären, mädäniyaten, kiyaügä çıkkan tatar kızınıñ, anıñ yaşäeşeneñ, könküreşeneñ töp üzençäleklären häm, älbättä inde, tugan tellären ni däräcädä yaxşı belülären sınap karayaçak.

Ayziräk Gäräeva

Ayziräk Gäräeva

Korrespondent

Internetta “Allah yortı” barlıkka kilde

Sverdlov möselmannarı mäçetlären internet yardämendä salırga niyatlägännär. Monıñ öçen maxsus “Allah yortı” dip atalgan sayt buldırgannar. http://baytullah.ru ga Sverdlov ölkäsendä tözelüçe mäçetlär, mädräsälär turındagı mäglümatlar urnaştırılgan.

Kazanga Şamil Aläütdinov kilä

21 häm 22 mayda Tatarstan başkalasında tanılgan islam belgeçe, Mäskäüneñ Memorial mäçete imam-xatıybı Şamil Äläütdinov belän oçraşular kötelä. Dini çara ike könne dä “Ak Bars” yaşlär üzägendä uzdırıla.